Пратэсты ў Турцыі ўспыхнулі з новай сілай

Нягледзячы на забарону Эрдагана, людзі зноў выйшлі на вуліцы.

Суд у Турцыі фармальна адправіў пад арышт Экрэма Імамаглу — мэра Стамбула і патэнцыйнага апанента прэзідэнта Раджэпа Таіпа Эрдагана на наступных выбарах, паведамляе ВВС.

Імамаглу быў затрыманы ў сераду, 19 сакавіка, паводле абвінавачання ў карупцыі. Гэта адбылося за некалькі дзён да таго, як апазіцыя мусіла вылучыць яго ў якасці кандыдата на выбарах прэзідэнта, якія запланаваныя на 2028 год.

Імамаглу адмаўляе выстаўленыя супраць яго абвінавачванні, а пратэсты супраць яго затрымання - адны з самых маштабных у Турцыі за апошнія дзесяць гадоў - працягваюцца ўжо чатыры дні.

«Я ніколі не скаруся», - напісаў ён у сваіх сацыяльных сетках.

Эрдаган асудзіў пратэстоўцаў і абвінаваціў апазіцыйную Рэспубліканскую народную партыю (РНП) у спробе «парушыць мір і распаліць супярэчнасці ў грамадстве».

У суботу ўвечары, яшчэ да пачатку пратэстаў, перад будынкам мэрыі Стамбула распылілі слезацечны газ. Па меры таго, як натоўп пратэстоўцаў рос, дыхаць рабілася ўсё больш складана. Для разгону дэманстрантаў сілавікі таксама рабілі стрэлы ў паветра.

Нягледзячы на абвешчаную Эрдаганам забарону на дэманстрацыі, людзі ўсіх узростаў выйшлі на вуліцу на знак пратэсту супраць пераследу Імамаглу. Яны скандавалі: «Правы, закон, справядлівасць!»

Адна маладая жанчына, апранутая ў чорнае і з маскай на твары, сказала ВВС, што пратэстуе не паводле палітычных матываў і не таму, што падтрымлівае апазіцыю, а з жадання абараніць дэмакратыю.

“Я тут за справядлівасць, я тут за свабоду. Мы вольныя людзі, і турэцкі народ не можа з гэтым мірыцца. Гэта супярэчыць нашай культуры», - сказала яна.

Іншая жанчына, якая прывяла на акцыю пратэсту свайго 11-гадовага сына, сказала, што пастанавіла ўзяць яго з сабой, бо непакоіцца за ягоную будучыню.

«Жыць у Турцыі з кожным днём становіцца ўсё цяжэй, мы не можам кантраляваць сваё жыццё, мы не можам выбіраць, каго хочам, і тут няма сапраўднай справядлівасці», – заявіла яна ВВС.

Вельмі паказальна, што ніхто з тых, з кім гутарыла ВВС, не адчуваў сябе дастаткова бяспечна, каб назваць сваё імя або паказаць твар.

Многія з тых, хто выйшаў на вуліцы ў суботу ўвечары, не пабаяўшыся арышту, распавялі ВВС, што яны змагаюцца за сваю будучыню.

У Анкары і Ізміры паліцыя ўжыла супраць пратэстоўцаў вадамёты.

Дэманстрацыі і затрыманні

Пачынаючы з 19 сакавіка тысячы людзей па ўсёй Турцыі выходзілі на вуліцы ў асноўным у рамках мірных дэманстрацый. Улады спрабавалі здушыць вулічныя пратэсты, увёўшы чатырохдзённую забарону на ўсе сходы ў Стамбуле, а затым распаўсюдзіўшы яе на Анкару і Ізмір.

З чацвярга сілавікі неаднаразова ўступалі ў сутыкненні з пратэстоўцамі і ўжывалі для іх разгону слезацечны газ і вадамёты.

Як паведамляў кіраўнік МУС Турцыі, у ноч на пятніцу, на трэці дзень пратэстаў, былі затрыманыя 343 чалавекі ў Стамбуле, Анкары, Ізміры, Адане, Анталлі і іншых гарадах.

Імамаглу ўважаецца за аднаго з самых сур'ёзных палітычных апанентаў Эрдагана.

У 2024 годзе апазіцыйная Рэспубліканская народная партыя (РНП), якую прадстаўляе Імамаглу, перамагла на муніцыпальных выбарах, абышоўшы ўзначаленую Эрдаганам Партыю справядлівасці і развіцця. Гэта паражэнне стала для Эрдагана першым за 20 гадоў знаходжання ва ўладзе.

Як чакалася, на з'ездзе ў гэтую нядзелю РНП павінна была абвясціць аб вылучэнні Імамаглу сваім кандыдатам у прэзідэнты. Аднак у сераду ён стаў адным з больш чым 100 чалавек, у тым ліку іншых палітыкаў, журналістаў і бізнэсоўцаў, затрыманых у рамках крымінальнай справы.

За дзень да затрымання Імамаглу Стамбульскі ўніверсітэт абвясціў, што мае намер ануляваць яго дыплом аб вышэйшай адукацыі, спаслаўшыся на парушэнні пры яго атрыманні.

Згодна з канстытуцыяй Турцыі, прэзідэнты павінны мець вышэйшую адукацыю, таму ануляванне дыплома паставіла б пад пагрозу вылучэнне Імамаглу ў якасці кандыдата ў прэзідэнты.

Эрдаган знаходзіцца ва ўладзе ў Турцыі апошнія 22 гады: спачатку ён займаў пасаду прэм'ер-міністра краіны, а з 2014 года - пасаду прэзідэнта.

Аднак праз абмежаванне тэрміну паўнамоцтваў ён не зможа зноў балатавацца ў прэзідэнты ў 2028 годзе, калі не зменіць канстытуцыю.

Прадстаўнікі апазіцыі заяўляюць, што пераслед Імамаглу і іншых крытыкаў Эрдагана палітычна матываваны. Аднак міністэрства юстыцыі раскрытыкавала тых, хто звязвае затрыманні з Эрдаганам, і намагае на незалежнасці судовай сістэмы краіны.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]