Андрэй Саннікаў: У Еўропы з'явіўся гістарычны шанец

За Беларусь трэба змагацца па-сур'ёзнаму.

Сустрэча ў Лондане, у якой павінны былі ўзяць удзел кіраўнікі МЗС ЗША, Украіны, Францыі і Вялікай Брытаніі, сарваная, а прэзідэнт ЗША Дональд Трамп абрынуўся з крытыкай на обрушился с критикой на Уладзіміра Зяленскага за словы аб адмове прызнаваць Крым расейскім.

Ці выходзяць ЗША з перамоў? Чаго чакаць Украіне і ЕЗ? Як гэта можа паўплываць на Беларусь? Пра гэта сайт Charter97.org паразмаўляў з лідарам грамадзянскай кампаніі «Еўрапейская Беларусь» Андрэем Саннікавым:

- Апошнія падзеі не сталі сюрпрызам. Тактыка, якую выкарыстоўваюць ЗША з самага пачатку ўступлення на пасаду прэзідэнта Трампа, - гэта сілавы шантаж, прычым толькі аднаго боку - Украіны. У чым ён палягае? Давайце ўспомнім гісторыю гэтых перамоў: Украіне ўвесь час выстаўляюцца нейкія ўмовы. Калі Украіна адразу не згаджаецца, яе абвінавачваюць у зрыве перамоў і выстаўляюць яшчэ больш жорсткія ўмовы. Напрыклад, першымі ўмовамі былі перадача ЗША кантролю над рэдказямельнымі металамі, а зараз ад Зяленскага патрабуюць прызнаць Крым расейскім, і толькі пасля гэтага садзіцца за стол перамоў. Не ведаю, наколькі гэта камусьці здаецца эфектыўным, але, на мой погляд, гэта абсалютна непрадуктыўна. Відавочна, што для прэзідэнта Украіны гэта было б падобна самагубству. Таму Украіна намагае спачатку на забеспячэнні ўмоў для перамоў, гэта значыць, на спыненні агню, а затым ужо перамоў на высокім узроўні.

Расея пры гэтым дзейнічае нахабна і цынічна: расстрэльвае мірных жыхароў. Адразу ж пасля таго, як у Лондане павінны былі пачацца перамовы, былі варварскія абстрэлы Кіева і Харкава з ахвярамі, у тым ліку сярод дзяцей.

Не магу не адзначыць, што і Украіна не абышлася без сур'ёзных памылак у перамовах з Захадам. Напрыклад, патрабаванне ад Захаду ўжо сёння развязаць пытанне аб чаленстве Украіны ў НАТА, у гэты момант тактычна няправільнае.

- Напярэдадні перамоў даволі кансалідавана ў падтрымку Украіны выступіла Еўропа, заявіўшы аб чырвоных лініях. ЕЗ выступае супраць прызнання Крыма расейскім, адмаўляецца ад зняцця санкцый з РФ. Ці стала Еўропа паўнавартасным гульцом на міжнароднай арэне?

- У Еўропы цяпер шанец стаць гульцом. Пакуль мы чуем заявы, але нават у гэтых заявах ёсць дысаніруючыя галасы. Гэта не толькі Вугоршчына, Славаччына, але і сярод вялікіх краін таксама не ўсе задаволены магчымай кансалідацыяй Еўропы ў падтрымку Украіны. Аднак зараз гістарычны шанец. Галоўнае, што трэба зразумець еўрапейцам, гэта тое, што адзінства ў пытаннях палітычнай і вайсковай дапамогі Украіне - адзіны спосаб абароны і ўмацавання сваёй бяспекі, сваіх інтарэсаў.

Менавіта таму згода нават на разгляд статусу Крыма была б вар'яцтвам і ўдарам па ўласнай бяспецы.

Зразумела, што Крым Расеі вельмі патрэбен. Пуцін гэтага не ўтойвае, згаджаючыся на больш гнуткую пазіцыю наконт іншых акупаваных тэрыторый. Крым - стратэгічная тэрыторыя і аддаваць яго Расеі азначае стрэл сабе нават не ў нагу, а ў галаву. За Крымам непазбежна аб'ектам агрэсіі стануць Балтыйскія дзяржавы. Пасля нарошчвання прысутнасці ў Чорным моры, тут жа рушыць услед нарошчванне прысутнасці ў Балтыйскім моры, якое значна саслабла пасля ўступлення Фінляндыі і Швэцыі ў НАТА. Таму такая пазіцыя - гэта абарона ўласных інтарэсаў і ўласнай бяспекі. Імкненне Пуціна прапанаваць міру падзел паміж Расеяй і ЗША ўсяго свету, гэта проста недапушчальна для Еўропы.

- Што апошнія падзеі значаць для Беларусі? Зрыў перамоў, дыстанцыяванне ЗША ад вайны - чаго на гэтым фоне чакаць нам, беларусам?

- Беларусь сышла з радараў сусветнай увагі. У гэтым часткова вінаватыя і тыя колы на Захадзе, якія ўсяляк піяраць пустыя і выдзіманыя фігуры, якія называюць сябе апазіцыяй. Яны проста не ўпісваюцца ў кантэкст сур'ёзных размоў аб новай сітуацыі ў свеце.

Аднак Беларусь з'яўляецца ключавой краінай не толькі для рэгіёна, але і для міжнароднай бяспекі. Калі сур'ёзна казаць пра працэсы, якія сёння адбываюцца ў свеце, нельга не заўважыць, што многія з негатыўных тэндэнцый пачыналіся ў Беларусі. Няма нічога выпадковага ў свеце.
Падзеі ў Беларусі несумненна ўплывалі на ўзмацненне дыктатарскіх рэжымаў ва ўсім свеце, на рост грубых парушэнняў правоў чалавека, злачынстваў супраць чалавечнасці. Заходнія дэмакратыі дэманстравалі занадта дабрадушнае стаўленне да Лукашэнкі, «калгаснага падманшчыка», як яго ўспрымалі нягледзячы на адкрытае яго імкненне пабудаваць феадальную дыктатуру ў Беларусі. Такая ж палітыка «заплюшчаных вачэй і адкрытых бізнэс-абдымкаў» характэрная для заходніх дэмакратый у дачыненні да іншых аўтакратый, якія з'явіліся за апошнія чвэрць стагоддзя.
Такая дабрадушнасць непазбежна вядзе да войнаў. Прыйшла вайна і ў Еўропу.
Таму задача сёння з гэтай вайной скончыць і дапамагчы Украіне ў гэтай вайне перамагчы. Толькі такое сканчэнне вайны забяспечыць нам і незалежнасць, і бяспеку, і свабоду.

Я ўпэўнены, што Пуціну не ўдасца падпарадкаваць, акупаваць, раз'яднаць Украіну. Тое самае тычыцца Беларусі. Я ўпэўнены, што не ўдасца ўключыць Беларусь у склад Расеі. Але за гэта трэба змагацца, трэба за гэта біцца па-сур'ёзнаму, каб не адбывалася большага абвастрэння ў нашым рэгіёне. Беларусь і так уцягнутая ў вайну намаганнямі Лукашэнкі, наша тэрыторыя аддадзеная пад патрэбы вайсковай машыны Расеі. Агрэсія Расеі сама не спыніцца, яе неабходна спыніць. Бяспека Еўропы будзе гарантаваная толькі тады, калі Украіна, у сваіх межах 1991 года, і Беларусь стануць часткай Еўрапейскага Звязу.

- Відавочна актывізаваўся ціск на Лукашэнку з боку Расеі - вучэнні «Захад», сталыя паездкі дыктатара ў Расею, дзе праходзяць закрытыя перамовы, у Менск наведваўся Нарышкін. Якую мэту мае Крэмль?

- Пуцін хоча паказаць, што Лукашэнка кіраваны, абсалютна. Выкарыстоўваць дыктатуру Лукашэнкі, каб зноў усіх пастрашыць. Працягваецца гульня ў нібыта прысутнасць ядзернай зброі ў Беларусі, якая можа быць ужытая супраць сусветных ворагаў. Я гэтаму ўсяму не веру. У Пуціна няма сёння ў планах поўнай інкарпарацыі Беларусі. Яму патрэбен хоць нейкі дадатковы голас на міжнароднай арэне. Нават лукашэнкаўскі голас неабходны. Таму ён не спяшаецца паскараць працэсы паглынання. Паказаць, што яны цалкам кантралююць тэрыторыю праз свайго дыктатара, яны могуць.

Лукашэнка зрабіў сябе кіраваным праз эканамічны ціск. Калі ён крыху вільне ў бок, нейкае непаслушэнства прадэманструе, значыць, яго пазбавяць датацый. Але гэта не азначае, што Захаду трэба ўцякаць, як некаторыя раяць, і дапамагаць Лукашэнку стаць самастойным. Гэта ўжо немагчыма. Гэта ўстояны дыктатар - прарасейскі, антыбеларускі. І чым хутчэй ён пойдзе з палітычнай арэны, тым лепш будзе ўсім, у тым ліку і яго асяроддзю.

- Беларуская незалежнасць у відавочнай небяспецы. Што можна зрабіць у цяперашніх варунках, каб яе абараніць?

- Яна ў відавочнай небяспецы праз рэжым Лукашэнкі. Барацьба з рэжымам Лукашэнкі - гэта і ёсць абарона незалежнасці Беларусі. Так, складаная сёння сітуацыя ў самой Беларусі. Трэба, вядома, дзейнічаць з розумам і асцярожна, але не забывацца, што толькі ў сваёй дзяржаве мы зможам пабудаваць нармальнае сваё жыццё. Барацьба з рэжымам - гэта непрызнанне, непрыняцце гэтага рэжыму. А формы выказвання гэтага ў такі складаны час беларусы самі знойдуць.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]